Marshall Rosenberg en geweldloze communicatie
De Amerikaanse klinisch psycholoog Dr. Marshall B. Rosenberg (1934-2015) is de grondlegger van het gedachtegoed van Nonviolent Communication en schrijver van het gelijknamige boek, in het Nederlands: Geweldloze Communicatie. Hij is oprichter van the international Center for Nonviolent Communication. Een internationale non-profit organisatie die zich een wereld ten doel stelt waar de behoeften van iedereen op vreedzame wijze worden vervuld. Tevens is hij de ontwerper van het communicatiemodel van Geweldloze Communicatie. Rosenberg heeft ons communicatietechnieken geleerd, welke ons helpen (potentiële) conflicten in de vorm van vreedzame dialogen op te lossen. Een wijze van communiceren met jezelf en met anderen, gericht op het tegemoetkomen aan ieders behoeften, het onderscheiden van behoeften en strategieën en het vermijden van moralistische oordelen.
Het model geweldloos communiceren van Marshall rosenberg
Dr. Marshall Rosenberg, de grondlegger van het gedachtegoed ‘Geweldloze Communicatie’ zegt: ‘Er zijn slechts twee zaken belangrijk in de kwalitatieve verbinding die we zoeken met onze medemens: wat leeft er in ons en wat kan ik doen om het leven nog mooier te maken.’
Hij werkte met groepen als opvoeders, managers, psychologen, mentale gezondheid professionals, advocaten, militaire officieren, gevangenen, politie en gevangenis verantwoordelijken en individuele families. Hij was tevens actief in gebieden getroffen door oorlog en economisch nadelige landen, door Geweldloze Communicatie aan te bieden om verzoening en vreedzame oplossingen in geschillen te promoten.
De visie van Rosenberg op het gebied van geweldloze communicatie
Marshall Rosenberg groeide op in een turbulente buurt in Detroit, waar hij een grote interesse ontwikkelde in nieuwe communicatie vormen, die vreedzame alternatieven konden bieden voor het geweld in zijn omgeving. Vanuit zijn overtuiging dat we in wezen niets liever willen dan geven en ontvangen vanuit mededogen, heeft hij zich het grootste deel van zijn leven bezig gehouden met twee vragen:
- Hoe komt het dat we van ons natuurlijk mededogen vervreemd raken, waardoor we gewelddadig worden en anderen uitbuiten?
Ofwel: wat stimuleert mensen om geweld te gebruiken? - En omgekeerd, hoe kan het dat mensen soms onder de moeilijkste omstandigheden compassievol blijven?
Ofwel: wat weerhoudt mensen ervan om geweld te gebruiken?
Zijn studie klinische psychologie bij Carl Rogers, de ervaringen die hij opdeed in zijn werk gecombineerd met zijn studie vergelijkende godsdienstwetenschappen motiveerden hem om Geweldloze Communicatie te ontwikkelen. Hij bestudeerde jarenlang welke factoren onze vaardigheid beïnvloeden om compassievol te kunnen blijven. Hieruit bleek dat taal én de manier waarop wij woorden gebruiken een cruciale rol spelen. Er blijkt een hoge korrelatie tussen hoe statischer ons taalgebruik, hoe groter de kans op (emotioneel/fysiek) geweld. Hoewel we onze manier van communiceren gewoonlijk niet als geweldvol beschouwen, leiden woorden vaak tot kwetsing en pijn, zowel naar anderen als onszelf.
Menselijk blijven, ook in moeilijke omstandigheden
Geweldloze Communicatie is gebaseerd op taal- en communicatievaardigheden die ons beter in staat stellen menselijk te blijven, ook onder moeilijke omstandigheden.
Kernwoorden zijn ontwapenend, doeltreffend en verbindend. Om deze taal toe te passen hoeft onze gesprekspartner daar zelf niet vaardig in te zijn. Het toepassen van het communicatie proces nodigt de ander uit om te gaan deelnemen aan het proces van uitwisseling, geven en ontvangen.
Geweldloze Communicatie door Marshall Rosenberg in een notendop
- Leert ons om op een andere manier te spreken en naar anderen te luisteren. Onze woorden worden bedachtzame antwoorden vanuit een diep bewustzijn van wat we waarnemen, voelen en willen in plaats van routinematige automatische reacties.
- We leren onze aandacht te richten op helder krijgen van wat we waarnemen, voelen en nodig hebben in plaats van oordelen of te veroordelen. Zo ontdekken we de diepte van ons eigen mededogen.
- We leren onszelf eerlijk en helder uit te drukken en om tegelijktijdig anderen met respect en empathie tegemoet te treden. Elk contact leidt zo tot een dieper herkennen van onze eigen behoeften en die van de ander.
- Leert ons om zorgvuldig waar te nemen en te zien welke gedragingen en omstandigheden ons beïnvloeden.
- Leert je te herkennen en duidelijk onder woorden te brengen wat je in een bepaalde situatie concreet wil en nodig hebt zonder oordelen en verwijten.
- Is een eenvoudig principe en tegelijk op een krachtige manier transformerend.
- Doorbreekt oude gedragspatronen, zodat we ons niet langer verdedigen, terugtrekken of aanvallen als we met kritiek of veroordeling te maken hebben.
- Je leert jezelf en anderen, in een nieuw licht te zien. Weerstand, defensief gedrag en heftige reacties verminderen aanzienlijk wanneer we onze aandacht richten op het helder krijgen van wat we waarnemen, voelen en nodig hebben in plaat van te oordelen of veroordelen.
- Door het proces van dieper luisteren – naar onszelf en naar de ander – wakkert Geweldloze Communicatie respect, oplettendheid en empathie aan en het wederzijds verlangen om uit vrije wil te geven vanuit het hart.
Het model wordt wereldwijd ingezet
Wereldwijd wordt Geweldloze Communicatie ingezet als een krachtig model om vreedzaam conflicten op te lossen, zowel op persoonlijk, zakelijk als politiek vlak. Rosenberg heeft in meer dan 60 landen trainingen gegeven. Een wereldwijd netwerk van trainers zet zijn waardevolle werk vol enthousiasme verder, ondersteund door het Center for Non Violent Communication (www.cvnc.org).
Dr. M. Rosenberg is auteur van vele boeken over Geweldloze Communicatie(thema’s) en heeft voor zijn werk meerdere prijzen ontvangen.
Rosenberg overleed op 7 februari 2015.
- Marshall Rosenberg: A brief introduction (engels)
- TOP 20 Marshall B. Rosenberg Quotes
- The basics of Nonviolent Communication (Nederlands ondertiteld)